Wijs
en rechtvaardig oordeel

Bij binnenkomst in de Vierschaar zag de veroordeelde direct de schout en negen schepenen - de hoofdaanklager en de rechters - op de lange bank zitten. Achter hen zag hij drie voorstellingen van goede rechtspraak. In het midden het Oordeel van de Bijbelse Koning Salomo, die door een wijze truc de waarheid in een rechtszaak wist te achterhalen. De marmeren verhalen moesten de schout en schepenen inspireren om even verstandig en rechtvaardig te oordelen. Ze dienen tegelijk als moreel kompas voor de rechters en als belofte aan de gevangene op een eerlijk oordeel.
De Vierschaar is het meesterwerk van Artus Quellinus en bevat het mooiste beeldhouwwerk dat in de 17e eeuw in Nederland is gemaakt. Op deze plek werden in het stadhuis de doodvonnissen uitgesproken. Die ceremonie was zo belangrijk dat veel aandacht naar de decoraties uitging. De distels, doodshoofden, medusakoppen en slangen-met-paradijsappels bepalen bij binnenkomst direct de sfeer.
In de linker scene staat barmhartigheid centraal. De Griekse wetgever Zaleucus had zelf de straf op overspel bepaald: het uitsteken van twee ogen. Maar niet wiens ogen. Daarom laat hij bij zichzelf een oog uisteken, om te voorkomen dat zijn overspelige zoon twee ogen moet missen.
Het rechter relief staat voor rechtvaardigheid. De Romeinse consul Lucius Junius Brutus laat zijn twee zonen onthoofden nadat zij een staatsgreep pleegden. Goede rechtspraak bevoordeelt niemand, ook niet het eigen bloed.