Ontdekking van de hemel

De grootste kaarten ter wereld liggen in de vloer van de Burgerzaal, in het hart van het Koninklijk Paleis Amsterdam. De drie ronde mozaïeken hebben elk een diameter van maar liefst 624 centimeter en laten het oostelijk en westelijk

halfrond van de wereld en de sterrenhemel zien. Ze zijn een essentieel onderdeel van het concept van architect Jacob van Campen voor dit  gebouw, het voormalige stadhuis van Amsterdam. Hij ontwierp het imposante stadhuis als universum in het klein. De spectaculaire vloerkaarten zijn vandaag de dag nog steeds een geliefd onderdeel van een bezoek aan het Paleis.

Bijzondere ontdekking

Onderzoek voor de komende tentoonstelling, Het Universum van Amsterdam, in het Koninklijk Paleis heeft geleid tot een spannende vondst. Recentelijk is ontdekt dat de sterrenhemelkaart er in de zeventiende eeuw compleet anders uitzag.

Op het marmer waren oorspronkelijk lijntekeningen van sterrenbeelden geschilderd. Alle geschilderde lijnen zijn helaas lang geleden weggesleten. In de zeventiende eeuw werden sterrenbeelden als figuren ingetekend op hemelkaarten. De figuren op een sterrenkaart van Willem Blaeu uit 1628 dienden als voorbeeld voor de marmeren hemelkaart in het Koninklijk Paleis. Ze werden als lijntekeningen op het marmer geschilderd, maar zijn helaas al lang geleden weggesleten.

Sommige delen van die figuren – uitgevoerd in glanzend metaal – zijn echter nog wel te zien, zoals de poten en scharen van de Kreeft. De kaart oogt nu wat minimalistisch, maar toonde dus ooit een indrukwekkende wirwar van mythologische helden en heldinnen, dieren en objecten

Het Universum van Amsterdam

In de tentoonstelling – Het Universum van Amsterdam. Schatten uit de Gouden Eeuw van de cartografie - wordt het verhaal van de unieke vloerkaarten in de Burgerzaal verteld. Een spectaculaire reconstructie van het oorspronkelijke uiterlijk van de sterrenhemelkaart is te zien door middel van lichtprojecties. Ook is een selectie van de mooiste Amsterdamse kaarten en atlassen uit de zeventiende eeuw te zien. De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met het Allard Pierson│ De Collecties van de Universiteit van Amsterdam.

Speciaal voor families is 'Op de kaart!' ontwikkeld. Een leuke uitdagende en leerzame ontdekkingstocht door de tentoonstelling en het Paleis (7 – 107 jr.). Op de kaart! is kosteloos te verkrijgen aan de kassa van het Paleis. Kinderen tot 18 jaar gratis entree.

De tentoonstelling is vanaf 29 juni t/m 22 september 2019 te zien in het Koninklijk Paleis Amsterdam. Dagelijks geopend van 10.00 uur tot 17.00 uur.