De prijs is in 1871 door Koning Willem III ingesteld als Koninklijke Subsidie voor Vrije Schilderkunst. Na Koning Willem III hebben Koningin Emma, Koningin Wilhelmina, Koningin Juliana en Koningin Beatrix deze aanmoedigingsprijs ontwikkeld tot een traditie van koninklijke aandacht voor de schilderkunst. Koning Willem-Alexander heeft deze traditie sinds het jaar 2013 voortgezet.
Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst
Functies
De Koninklijke Prijs is bedoeld om jonge, talentvolle in Nederland werkzame schilders aan te moedigen in hun werk als kunstenaar. De Prijs wordt jaarlijks in het najaar uitgereikt in het Koninklijk Paleis Amsterdam. De koning opent gelijktijdig de tentoonstelling van de winnende werken en een selectie uit de overige schilderijen.