Al
meer dan 200 jaar is het Koninklijk Paleis Amsterdam één van de residenties van
het Nederlandse staatshoofd. Het Koninklijk Paleis Amsterdam is actief
ontvangstpaleis van het Koninklijk Huis.
Als ontvangstpaleis wordt het gebruikt tijdens staatsbezoeken, voor de nieuwjaarsrecepties van de koning en voor andere officiële koninklijke ontvangsten. Tijdens een staatsbezoek biedt de Koning het bezoekende staatshoofd logies en een staatsbanket aan op het Koninklijk Paleis Amsterdam.
Ook
vindt er jaarlijks de uitreiking van de Erasmusprijs, de Zilveren Anjer, de
Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst en de Prins Claus Prijs plaats. Het
gebouw speelt tevens een prominente rol in koninklijke huwelijken en de
troonswisseling.
Nadat Keizer Napoleon in 1813 werd verslagen en de Fransen uit Nederland vertrokken, keerde de laatste Prins van Oranje terug naar het land. Frederik Willem van Oranje-Nassau, zoon van stadhouder Willem V, leefde jaren in ballingschap in Engeland.
Direct nadat hij voet aan wal zette in Scheveningen, reisde hij door naar Amsterdam, waar hij in het paleis tot soeverein vorst werd uitgeroepen. Twee jaar later werd hij in Brussel als Willem I tot Koning der Nederlanden ingehuldigd.
Het Amsterdamse stadsbestuur bood Willem I het gebruik van het voormalig stadhuis aan. Het was immers al als Paleis ingericht door Koning Lodewijk Napoleon. Willem I gebruikte het Paleis in de hoofdstad de eerste jaren vaak, bijvoorbeeld tijdens het staatsbezoek van Tsaar Alexander I van Rusland. Later verbleef hij er maar enkele dagen per jaar, net als de latere Oranjevorsten. In 1934 verkocht de stad Amsterdam het Paleis aan de Nederlandse Staat, die het sindsdien aan het staatshoofd ter beschikking stelt.
